Cảm biến đóng vai trò như giác quan của ánh sáng, giúp đèn nhận biết môi trường, con người và âm thanh xung quanh để tự điều chỉnh cho phù hợp. Nhờ vậy, đèn không chỉ chiếu sáng hiệu quả hơn, tiết kiệm năng lượng hơn mà còn tạo ra không gian tiện nghi và thân thiện hơn với người dùng.
Từ việc nhận biết ánh sáng tự nhiên, phát hiện người trong phòng, cho đến phản ứng với âm thanh hay chạm tay, mỗi loại cảm biến đảm nhiệm một vai trò riêng, cùng tạo nên mạng lưới giác quan của chiếu sáng thông minh.
Dưới đây là 6 loại cảm biến được sử dụng phổ biến nhất trong các hệ thống chiếu sáng LED hiện nay.
Cảm biến ánh sáng (Light Sensor)
Cảm biến ánh sáng, hay còn gọi là cảm biến quang (photosensor), là một trong những thành phần cơ bản của chiếu sáng thông minh.
Nhiệm vụ của nó là đo cường độ ánh sáng môi trường để đèn có thể tự điều chỉnh độ sáng hoặc bật/tắt phù hợp.
Loại phổ biến nhất là cảm biến quang trở (Photoresistor – LDR).
Nó hoạt động dựa trên nguyên lý quang điện: khi ánh sáng chiếu vào, điện trở của vật liệu giảm xuống; khi tối, điện trở tăng lên.
Nhờ đó, hệ thống có thể nhận biết khi nào trời sáng để tắt đèn, hoặc khi nào trời tối để tự bật đèn.
Ứng dụng thường gặp cho các loại cảm biến này là trong ứng dụng đèn đường tự động, biển quảng cáo ngoài trời, trung tâm thương mại tự điều chỉnh độ sáng ban ngày,v.v..
Cảm biến hồng ngoại thụ động (PIR Sensor)
Cảm biến PIR (Passive Infrared) hoạt động dựa trên việc phát hiện bức xạ hồng ngoại từ cơ thể người.
Con người luôn phát ra một lượng nhiệt nhất định, và cảm biến sẽ cảm nhận được sự thay đổi nhiệt độ đó khi có người di chuyển trong vùng quét.
Bên trong cảm biến có phần tử pyroelectric phản ứng với biến đổi nhiệt, tạo tín hiệu điện gửi về bộ điều khiển.
Cảm biến thường được kết hợp với thấu kính Fresnel, giúp mở rộng vùng phát hiện và tăng độ chính xác.
Ứng dụng thường gặp của các loại cảm biến PIR là ở các khu vực như hành lang, cầu thang, nhà kho,v.v.. những nơi chỉ cần chiếu sáng khi có người đi qua.
Cảm biến siêu âm (Ultrasonic Sensor)
Cảm biến siêu âm phát ra các sóng âm tần số cao (khoảng 40kHz), vượt quá ngưỡng nghe của con người, rồi lắng nghe sóng phản hồi từ vật thể xung quanh.
Khi có người di chuyển, thời gian phản xạ của sóng âm thay đổi, cảm biến sẽ nhận ra và kích hoạt đèn sáng.
Ưu điểm của cảm biến siêu âm là có thể phát hiện chuyển động nhỏ và trong khu vực rộng – kể cả khi người không nằm trong tầm nhìn trực tiếp.
Thiết bị này thường được ứng dụng ở nhà xe, văn phòng lớn, hội trường, kho hàng, nơi cần phát hiện chuyển động chính xác.
Cảm biến vi sóng (Microwave Sensor)
Cảm biến vi sóng, hay còn gọi là cảm biến radar, hoạt động bằng cách phát ra sóng điện từ tần số cao và phân tích sự thay đổi của sóng phản xạ (hiệu ứng Doppler).
Khi có vật thể di chuyển, tần số sóng phản hồi sẽ thay đổi nhẹ, giúp cảm biến phát hiện chuyển động trong vùng quét.
Khác với cảm biến PIR, cảm biến vi sóng có thể xuyên qua vật cản mỏng như kính hoặc vách gỗ, nên được ưa chuộng trong các công trình lớn.
Ứng dụng thường gặp ở các khu vực bãi đỗ xe, trung tâm thương mại, phòng họp, khu vực cần giám sát diện rộng.
Cảm biến âm thanh (Sound Sensor)
Cảm biến âm thanh, hay còn gọi là cảm biến âm học, có khả năng giúp hệ thống chiếu sáng nghe được tiếng động xung quanh.
Bên trong là một micro nhỏ thu dao động trong không khí và chuyển thành tín hiệu điện. Bộ xử lý sẽ nhận biết các âm thanh có đặc trưng nhất định như tiếng vỗ tay, tiếng nói, hoặc âm thanh vượt ngưỡng.
Khi nhận được âm thanh phù hợp, đèn sẽ tự động bật hoặc tắt mà không cần công tắc vật lý.
Ứng dụng thường gặp ở các khu vực như hành lang chung cư, khách sạn, nhà nghỉ, nơi người dùng muốn điều khiển đèn chiếu sáng dễ dàng mà không cần chạm.
Cảm biến chạm (Touch Sensor)
Cảm biến chạm mang đến trải nghiệm điều khiển trực quan và hiện đại.
Nó hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện dung, khi người dùng chạm vào bề mặt kim loại hoặc kính, điện dung thay đổi nhẹ và cảm biến nhận biết được hành động đó.
Từ đó, hệ thống sẽ bật, tắt hoặc điều chỉnh độ sáng, màu sắc của đèn chỉ bằng một cú chạm.
Bạn có thể thấy ứng dụng của thiết bị này phổ biến trong đời sống hàng ngày, như đèn bàn, đèn ngủ, công tắc cảm ứng, các thiết bị chiếu sáng cao cấp trong nhà ở hoặc khách sạn.
Xem nhanh top sản phẩm cảm biến chuyển động chuyên dụng cho nhà thông minh: