Bên cạnh việc điều khiển thông qua hub trung tâm, tiêu chuẩn Matter còn hỗ trợ một cơ chế tự động hóa khác, được gọi là Binding.
Matter Binding là gì?
Matter Binding là tính năng cho phép các thiết bị đầu cuối (end devices) trong cùng một mạng Matter giao tiếp trực tiếp với nhau, không cần trung gian.
Nói cách khác, Binding giúp thiết bị này có thể gửi dữ liệu và điều khiển thiết bị khác mà không phải thông qua bộ điều khiển (controller) hay nền tảng cloud.
Cách hoạt động của Matter Binding
Trong Matter, Binding là mối liên kết trực tiếp giữa hai hoặc nhiều thiết bị. Chúng trao đổi dữ liệu qua mạng nội bộ (thường là Thread hoặc Wi-Fi), giúp phản hồi nhanh và không phụ thuộc vào Internet.
Một số ví dụ điển hình:
- Công tắc hoặc Dimmer điều khiển trực tiếp một hoặc nhiều đèn.
- Cảm biến nhiệt độ điều khiển van nhiệt hoặc bộ điều chỉnh nhiệt trong phòng.
Đây là hình thức truyền thông hai chiều, thiết bị có thể vừa gửi lệnh vừa nhận phản hồi, đảm bảo tính đồng bộ và ổn định khi vận hành.
Ví dụ thực tế về Matter Binding: Eve và Lifx
Eve Systems là một trong những hãng tiên phong ứng dụng Binding trong các thiết bị Matter. Cảm biến Eve Thermo Control có thể liên kết trực tiếp với bộ điều khiển nhiệt Eve Thermo thông qua giao thức Thread.
Khi thiết lập bằng ứng dụng của hãng, Binding được tạo ra để bộ điều khiển tự động nhận dữ liệu nhiệt độ phòng định kỳ từ cảm biến, từ đó điều chỉnh van nhiệt phù hợp mà không cần hub trung gian.
Lifx cũng triển khai công nghệ tương tự trên dòng đèn Lifx Luna. Nhờ Binding, một đèn có thể điều khiển các đèn khác thông qua nút bấm, hoàn toàn không cần đến bộ điều khiển trung tâm.
Ưu điểm của Binding trong Matter
Binding mang lại hai lợi ích quan trọng:
- Tốc độ phản hồi nhanh, các thiết bị trao đổi trực tiếp với nhau nên độ trễ gần như bằng không.
- Hoạt động độc lập, ngay cả khi hub hoặc cloud gặp sự cố, thiết bị vẫn tự điều khiển được trong phạm vi Binding.
Đây là hướng tiếp cận thuần thiết bị, tận dụng tối đa khả năng xử lý của từng sản phẩm mà không cần phụ thuộc vào hạ tầng phức tạp.
Thách thức hiện tại của tính năng Matter Binding
Mặc dù Matter Binding là tính năng mở và không phụ thuộc vào hãng sản xuất, nhưng thực tế đến nay, các hệ sinh thái lớn như Amazon Alexa, Apple Home, Google Home hay SmartThings vẫn chưa tích hợp cơ chế này.
Lý do là các nền tảng này cần cho phép Matter Controller ghi thông tin xác thực (Access Control List – ACL) giữa các thiết bị trong mạng Fabric. Việc này đảm bảo các kết nối Binding được mã hóa và chỉ diễn ra giữa những thiết bị được cấp phép.
Ngoài ra, giao diện người dùng (UI/UX) cũng là một thách thức. Với hàng trăm loại thiết bị (đèn, công tắc, cảm biến, rèm, thermostat...), việc tạo ra menu cấu hình Binding trực tiếp rất phức tạp. Trong khi đó, các nền tảng lớn hiện nay đã giải quyết tự động hóa qua hub hoặc cloud rule, nên chưa có nhu cầu triển khai Binding.
Tương lai của Matter Binding cơ hội cho các nền tảng mở
Hiện nay, hy vọng đang được đặt vào các giải pháp mã nguồn mở như Home Assistant hoặc các bộ điều khiển độc lập (independent controllers).
Vào cuối tháng 6/2025, Home Assistant đã phát hành bản beta của Matter Add-on 8.1.0, cho phép người dùng thiết lập liên kết trực tiếp giữa các thiết bị Matter. Tuy nhiên, tính năng này vẫn còn khá sơ khai và yêu cầu thao tác thủ công.
Trong thời gian chờ các nền tảng lớn hỗ trợ, những nhà sản xuất như Eve Systems và Lifx vẫn đang triển khai Binding qua ứng dụng riêng của họ để đảm bảo người dùng có thể tận dụng khả năng giao tiếp trực tiếp này.
Binding là bước tiến giúp Matter thực sự “local-first”
Binding thể hiện rõ triết lý “local-first” mà Matter hướng đến, cho phép các thiết bị hoạt động độc lập, nhanh và an toàn trong mạng nội bộ.
Dù còn hạn chế trong việc triển khai rộng rãi, Matter Binding mở ra tiềm năng lớn cho một hệ thống nhà thông minh linh hoạt hơn, ít phụ thuộc cloud hơn và có khả năng tương thích chéo mạnh mẽ hơn.
KNXStore sẽ tiếp tục cập nhật những khái niệm quan trọng như Binding, Fabric, Thread và Bridge để giúp bạn nắm bắt cách các tiêu chuẩn này đang thay đổi cách vận hành của hệ thống nhà thông minh hiện đại.
