Khi tìm hiểu về tiêu chuẩn nhà thông minh Matter, bạn sẽ sớm bắt gặp khái niệm “Fabric”. Từ này trong tiếng Anh nghĩa là “vải” hoặc “kết cấu sợi”, nghe có vẻ hợp lý nếu ta liên tưởng đến Thread, giao thức không dây hoạt động như “mạng lưới sợi” giữa các thiết bị. Tuy nhiên, cách hiểu này chỉ đúng một phần, vì trong Matter, fabric không chỉ giới hạn trong mạng Thread.
Trên thực tế, Matter Fabric có thể bao gồm cả các kết nối Wi-Fi hoặc Ethernet, và điều khiến nó đặc biệt nằm ở chỗ khác: đây là một cấu trúc niềm tin (trust structure) giữa các thiết bị, nơi mọi thành viên đều xác thực và an toàn.
Fabric là nền tảng chung của Matter
Ngoài nghĩa “vải”, từ fabric còn mang nghĩa “kết cấu” hay “cấu trúc xã hội”. Và đúng như vậy, Matter Fabric là “mạng xã hội khép kín” của các thiết bị trong cùng một hệ thống Matter. Nơi chỉ những thiết bị đáng tin cậy, đã được xác thực, mới được phép tham gia và giao tiếp với nhau.
Trong “xã hội” đó, mỗi thành viên được gọi là một node (nút mạng). Mỗi node đại diện cho một thiết bị hoặc một chức năng trong thiết bị. Các node có thể thuộc các loại kết nối khác nhau – Thread, Wi-Fi hoặc Ethernet – nhưng tất cả đều bình đẳng trong cùng một fabric, được gắn kết bởi chứng chỉ bảo mật (security certificate).
Node - thành viên được cấp quyền trong mạng Fabric
Khi một thiết bị được thiết lập lần đầu thông qua smartphone hoặc một Matter Controller, nó sẽ nhận một chứng chỉ định danh duy nhất (unique certificate). Chứng chỉ này xác nhận rằng thiết bị đó là thành viên hợp pháp trong mạng Fabric vừa được tạo.
Ngay khi cài đặt thiết bị đầu tiên, Fabric đầu tiên được hình thành. Những thiết bị được thêm vào sau đó sẽ nhận chứng chỉ tương tự để gia nhập cùng Fabric.
Thông thường, Fabric này được quản lý bởi nền tảng Matter mà bạn đang dùng để cài đặt thiết bị, ví dụ:
- Dùng Alexa app, bạn có “Amazon Fabric”.
- Dùng Apple Hom, bạn có “Apple Fabric”.
- Dùng Google Home, bạn có “Google Fabric”.
- Dùng SmartThings, bạn có “Samsung Fabric”.
Ngoài ra, các hệ thống mã nguồn mở như Home Assistant cũng có thể tự tạo Fabric riêng, miễn là phần mềm hỗ trợ Matter (hiện vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm beta).
Multi-Fabric – khi nhiều hệ sinh thái cùng tồn tại
Giả sử bạn đã thiết lập hệ thống với Alexa, nhưng sau đó lại muốn thêm Apple Home để dùng Siri. Khi đó, một Fabric mới được tạo ra, và thiết bị của bạn sẽ nhận thêm một chứng chỉ bảo mật thứ hai do hệ sinh thái Apple cấp.
Hai Fabric này tồn tại song song và tách biệt: thiết bị trong Fabric A không thể thấy hay điều khiển thiết bị trong Fabric B, vì mỗi mạng đều được mã hóa độc lập.
Để giải quyết vấn đề này, Matter cho phép thiết bị hoạt động ở chế độ Multi-Admin – nghĩa là một thiết bị có thể thuộc về nhiều Fabric cùng lúc. Khi được thêm vào hệ sinh thái mới, thiết bị chỉ cần nhập chế độ kết nối (pairing mode) và nhận thêm chứng chỉ của hệ đó.
Theo quy định, mỗi thiết bị Matter phải hỗ trợ tối thiểu 5 Fabric đồng thời, và có thể nhiều hơn nếu phần cứng đủ mạnh (ví dụ có bộ nhớ lớn).
Fabric và Thread có mối quan hệ song hành
Fabric không phụ thuộc vào giao thức vật lý như Thread hay Wi-Fi, mà chỉ là lớp quản lý logic và bảo mật phía trên.
Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, mỗi hệ sinh thái vẫn tự duy trì mạng Thread riêng, ví dụ như router Thread của Apple, Google hay Amazon đều tạo mạng riêng cho hệ của họ.
Theo Thread Specification 1.3.0, các Border Router của nhiều hãng khác nhau có thể chia sẻ cùng một mạng Thread, nghĩa là các Fabric có thể giao tiếp qua cùng một lớp vật lý. Tuy nhiên, tính năng này hiện vẫn chưa được triển khai đồng bộ giữa các nhà sản xuất.
Vai trò của Matter Fabric trong tiêu chuẩn Matter
Matter Fabric giữ vai trò trung tâm trong việc quản lý và bảo mật các thiết bị trong hệ sinh thái Matter. Mỗi thiết bị trong mạng Fabric đều được xác thực bằng chứng chỉ riêng, giúp đảm bảo tính tin cậy và ngăn chặn truy cập trái phép.
Bên cạnh đó, Fabric còn là nền tảng giúp các hệ sinh thái khác nhau có thể chia sẻ và vận hành thiết bị chung một cách an toàn. Đây là yếu tố quan trọng để Matter trở thành tiêu chuẩn kết nối mở, hoạt động ổn định và bảo mật trong nhà thông minh.
Hãy thường xuyên theo dõi KNXStore để cập nhật các khái niệm kỹ thuật mới nhất như Fabric, Thread, Bridge và Controller, cùng những ứng dụng thực tế giúp bạn xây dựng hệ thống nhà thông minh hiệu quả và tương thích lâu dài.
