Cụm từ “Matter over Bridge” nghe có vẻ chuyên môn, nhưng thực ra nó không hề tồn tại trong tiêu chuẩn chính thức của Matter.
Đây là một thuật ngữ do các hãng sản xuất nghĩ ra để quảng bá cho những thiết bị chưa được chứng nhận Matter, nhưng vẫn có thể kết nối với các nền tảng như Amazon Alexa, Apple Home, Google Home hoặc SmartThings thông qua một thiết bị trung gian – gọi là Bridge (cầu nối).
Bridge trong tiêu chuẩn Matter là gì?
Bridge trong hệ sinh thái Matter có vai trò kết nối những thiết bị cũ (chưa đạt chứng nhận Matter) với hệ thống mới mà không cần thay đổi toàn bộ hạ tầng. Đây là cách mà nhóm phát triển Matter giúp người dùng chuyển đổi sang tiêu chuẩn mới, tận dụng các thiết bị đã đầu tư trước đó.
Ví dụ điển hình là Philips Hue, IKEA Dirigera, hay SwitchBot Hub. Các hub này hoạt động như cầu nối Matter, giúp đèn Zigbee, cảm biến, hoặc công tắc cũ có thể được điều khiển trong môi trường Matter. Nói cách khác, chính Bridge chứ không phải bản thân thiết bị, là thứ được chứng nhận Matter.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là nhiều hãng lại bắt đầu dán logo Matter ngay trên các thiết bị vốn không có khả năng đó – khiến người tiêu dùng dễ hiểu lầm rằng chúng là thiết bị “Matter-native” (tức là thiết bị Matter thật sự).
Khái niệm “Matter over Bridge” không có trong danh mục chính thức
Nếu bạn tìm kiếm “Matter sensor” trên Amazon, bạn sẽ thấy hàng loạt kết quả khác nhau:
- Một số là cảm biến Matter-over-Thread được chứng nhận chính thức.
- Một số khác là cảm biến Zigbee hoặc Bluetooth, chỉ hoạt động với Matter khi đi kèm một Bridge của hãng.
- Một số thì chỉ hơi liên quan, trong mô tả có chữ Matter nhưng chẳng có gì đảm bảo nó tương thích.
Điều này khiến thị trường trở nên mơ hồ, và người dùng phổ thông rất dễ bị nhầm lẫn.
Các ví dụ tiêu biểu: Aqara, SwitchBot và Flic
Aqara là một trong những thương hiệu năng động nhất trong việc kết nối hệ sinh thái Zigbee của mình với tiêu chuẩn Matter thông qua Bridge. Trong các chiến dịch truyền thông, hãng sử dụng nhiều cách diễn đạt khác nhau như “Matter over Zigbee Bridge” hay “Zigbee with Matter over Bridge Support”, thể hiện nỗ lực giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi sang nền tảng Matter mới.
Tất cả các cách diễn đạt này đều đúng ở một mức độ nhất định, nhưng lại khiến người tiêu dùng khó nắm bắt chính xác thiết bị nào thực sự hỗ trợ Matter.
Một số thương hiệu như SwitchBot sử dụng logo Matter kèm chú thích “SwitchBot Hub required” để thể hiện khả năng tương thích thông qua Bridge. Về mặt kỹ thuật, cách trình bày này là chính xác, nhưng với người dùng phổ thông, điều đó dễ tạo cảm giác rằng bản thân thiết bị Bluetooth đã hỗ trợ Matter, trong khi thực tế Bridge mới là thành phần được chứng nhận.
Trường hợp của Flic Button còn phức tạp hơn. Các nút bấm Flic cần một hub để kết nối với Matter, nhưng hub đó không đóng vai trò Bridge mà là Matter Controller. Điều này khiến người dùng phải hiểu sâu hơn về cách hoạt động của từng thành phần trong hệ sinh thái Matter để chọn thiết bị phù hợp.
Chỉ sản phẩm Matter “thật” mới được phép gắn logo
Theo hướng dẫn chính thức, chỉ những thiết bị hỗ trợ Matter gốc (native) và được chứng nhận mới được phép in logo Matter. Các sản phẩm này phải sử dụng ít nhất một trong ba giao thức: Ethernet, Wi-Fi hoặc Thread.
Tuy nhiên, phần lớn người mua hàng trực tuyến không nhìn thấy bao bì, mà chỉ xem hình ảnh và mô tả sản phẩm trên mạng. Khi thông tin đó không được ghi rõ, việc xác định đâu là thiết bị Matter thật và đâu là thiết bị cần Bridge trở nên gần như bất khả thi.
Giải pháp: Cần minh bạch hơn trong nhãn dán và mô tả
Tổ chức Thread Group – đơn vị phụ trách giao thức Thread trong Matter – từng gặp vấn đề tương tự. Họ đã đưa ra nhãn “Requires Border Router” (Cần bộ định tuyến biên) để người dùng hiểu rằng thiết bị đó cần thêm phần cứng hỗ trợ.
Một giải pháp tương tự có thể áp dụng cho Matter, chẳng hạn như nhãn “Requires System Bridge”. Điều này sẽ giúp các hãng quảng bá hợp lý hơn, đồng thời giữ cho người dùng không bị đánh lừa bởi logo Matter.
Cách tiếp cận này có lợi cho cả hai phía: nhà sản xuất vẫn được nhấn mạnh khả năng tương thích với Matter, còn người dùng hiểu rõ rằng thiết bị cần qua Bridge của hãng để hoạt động. Nếu để cụm “Matter over Bridge” bị lạm dụng, logo Matter sẽ mất giá trị, giống như tem chứng nhận không còn ý nghĩa gì nữa.
Tương lai của Matter đang rõ ràng hay rối rắm hơn?
Một số chuyên gia cho rằng cần biện pháp mạnh tay hơn, chỉ cho phép sản phẩm Matter thật sự (được chứng nhận) mới được phép ghi “Matter-compatible” khi quảng cáo. Tuy nhiên, việc kiểm soát điều này trong thực tế không hề đơn giản.
Cho đến khi các quy định chặt chẽ hơn được ban hành, người dùng cần tự trang bị kiến thức cơ bản: thiết bị Matter thật sẽ hoạt động qua Ethernet, Wi-Fi hoặc Thread, còn thiết bị “Matter over Bridge” thì cần một hub hoặc gateway trung gian.
Chính vì vậy, khi công nghệ nhà thông minh đang phát triển với tốc độ chóng mặt, việc chọn đúng thiết bị và hiểu rõ chuẩn kết nối là điều tối quan trọng. KNXStore luôn đồng hành cùng khách hàng trong hành trình này. Từ việc tư vấn giải pháp chiếu sáng, điều hòa, an ninh đến kết nối Matter, KNX hay Casambi, tất cả đều hướng tới một mục tiêu duy nhất: xây dựng hệ thống smarthome ổn định, tương thích và thật sự thông minh cho tương lai.
