Trong hệ sinh thái Smarthome, điều hòa không khí luôn là một trong những thiết bị khó tích hợp nhất. Mỗi hãng sẽ có một chuẩn cổng nối dây HVAC riêng (như P1/P2, CN105 hay CN2) khiến việc kết nối đa thương hiệu trở nên phức tạp và tốn nhiều công sức.
Thế nhưng, với sự ra đời của chuẩn Matter kết hợp cùng giao thức Thread, cách điều khiển máy lạnh đã hoàn toàn thay đổi. Thay vì phải sử dụng thermostat riêng cho từng hãng, giờ đây chỉ cần một thermostat Matter Thread là có thể thay thế thermostat truyền thống, kết nối trực tiếp với nhiều loại máy lạnh khác nhau và đồng bộ điều khiển trên cùng một nền tảng smarthome.
Các chuẩn cổng nối dây HVAC phổ biến trên thị trường
Mỗi nhà sản xuất điều hòa lại thiết kế một chuẩn giao tiếp riêng để kết nối dàn lạnh với thermostat hoặc module điều khiển ngoài. Ví dụ như:
- Daikin: sử dụng cặp dây P1/P2, là chuẩn giao tiếp phổ biến cho cả điều hòa dân dụng và VRV. Tín hiệu có cực tính, điện áp thấp.
- Mitsubishi: dùng cổng CN105, thường là kết nối 5V không phân cực, xuất hiện nhiều ở dòng City Multi và dàn lạnh dân dụng.
- Samsung: thường có cổng A1/A2/B1/B2, tín hiệu phân cực, điện áp khoảng 12V.
- Panasonic: dùng cặp dây R1/R2, điện áp 12V có phân cực.
- Gree: triển khai chuẩn CN2 (4 dây), điện áp thấp, tín hiệu có cực tính rõ ràng.
- Fujitsu: kết nối qua cổng CNB01, thường ở mức 12V.
- Hisense: sử dụng CN18, điện áp 12V, có cực tính.
- Hitachi: dùng cổng A/B, điện áp 12V phân cực.
- Toshiba: triển khai cặp dây CN61, điện áp 12V.
- Haier: kết nối qua cổng H1/H2, điện áp 12V phân cực.
- Midea: có chuẩn CN20, điện áp 12V, tín hiệu phân cực.
Có thể thấy, chỉ riêng danh sách này đã thể hiện sự không thống nhất giữa các hãng. Các tên gọi khác nhau, có hãng dùng 2 dây, có hãng dùng 4 dây, có hãng sử dụng điện áp từ 5V đến 12V, một số thì có cực tính bắt buộc.
Đây chính là rào cản lớn nếu muốn thiết kế một giải pháp Smarthome có thể quản lý nhiều thương hiệu máy lạnh trong cùng một hệ thống.
Khó khăn khi tích hợp điều hòa đa thương hiệu trong smarthome
Việc đưa nhiều thương hiệu điều hòa vào cùng một hệ thống Smarthome luôn là thử thách với kỹ sư triển khai. Nguyên nhân chính đến từ sự khác biệt về chuẩn cổng HVAC giữa các hãng:
- Không có chuẩn chung giữa các hãng (P1/P2 của Daikin, CN105 của Mitsubishi, CN20 của Midea, A/B của Hitachi,v.v..).
- Khác biệt điện áp và cực tính. Có hãng dùng 5V, hãng khác 12V; có loại phân cực, loại không phân cực. Nếu kết nối sai, thiết bị có thể không nhận lệnh hoặc hỏng mạch điều khiển.
- Chi phí thiết bị bổ sung lớn khi công trình có nhiều hãng điều hòa cần tích hợp, trong trường hợp này bạn phải mua nhiều loại thermostat hoặc gateway khác nhau.
- Hạn chế khả năng mở rộng khi chủ đầu tư thay hoặc bổ sung thêm máy lạnh từ thương hiệu khác. Hệ thống hiện có khó tương thích, phải nâng cấp thêm phần cứng.
- Độ phức tạp vận hành, bất tiện cho người dùng cuối bởi họ phải sử dụng nhiều ứng dụng điều khiển hoặc phụ thuộc gateway trung gian, khiến trải nghiệm Smarthome thiếu liền mạch.
Chính những rào cản này khiến nhu cầu về một chuẩn kết nối thống nhất trở nên cấp thiết. Đây là lúc Matter kết hợp cùng Thread xuất hiện, mang đến giải pháp giúp điều hòa đa thương hiệu có thể hòa nhập vào cùng một hệ sinh thái smarthome liền mạch.
Matter over Thread giải quyết vấn đề kết nối HVAC như thế nào?
Ngành công nghiệp HVAC (hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa) từ lâu đã phải đối mặt với vấn đề phân mảnh do mỗi hãng sử dụng một tiêu chuẩn và ứng dụng riêng. Matter over Thread ra đời mang lại lời giải tiềm năng cho bài toán này.
Vậy, sự kết hợp này hoạt động ra sao?
- Matter đóng vai trò là chuẩn chung giúp các thiết bị như máy lạnh, bơm nhiệt hay bộ điều nhiệt (thermostat) có thể hiểu và giao tiếp với nhau. Nhờ có Matter, người dùng có thể điều khiển các thiết bị đa thương hiệu thông qua một nền tảng duy nhất như Apple Home, Google Home, hay Alexa thay vì phải dùng nhiều ứng dụng khác nhau.
- Song song đó, Thread cung cấp một mạng lưới ổn định để các thiết bị giao tiếp. Đây là giao thức mạng mesh IPv6 tiêu thụ điện năng thấp, cho phép các thiết bị như thermostat kết nối trực tiếp với nhau và tự phục hồi khi có sự cố, đảm bảo tín hiệu luôn ổn định.
Sự kết hợp giữa Matter và Thread chính là giải pháp tối ưu. Nó không chỉ xóa bỏ tình trạng mỗi hãng một chuẩn, mà còn cho phép các thiết bị đa thương hiệu hoạt động như một hệ thống thống nhất.
Trong thực tế, một thermostat hỗ trợ Matter over Thread là lựa chọn lý tưởng. Với cùng một thiết bị, người dùng có thể điều khiển điều hòa của nhiều hãng khác nhau mà không cần thêm các bộ chuyển đổi (gateway) riêng lẻ. Các dòng thermostat thế hệ mới này không chỉ dễ dàng cài đặt mà còn đồng bộ mượt mà với các nền tảng quen thuộc như Apple Home, mang lại trải nghiệm thống nhất, đơn giản và tiết kiệm chi phí cho người dùng và cả công trình.
Vậy, trong thực tế, một thiết bị cụ thể như thermostat Matter Thread đã giải quyết vấn đề này như thế nào?
Lợi ích khi dùng Thermostat Matter Thread cho công trình
Trong nhiều dự án Smarthome, việc sử dụng điều hòa từ nhiều thương hiệu là điều khó tránh. Các căn hộ cao cấp thường lắp Daikin cho phòng khách, Mitsubishi cho phòng ngủ, hoặc chủ đầu tư và nhà thầu cơ điện chọn máy lạnh khác nhau tùy hạng mục.
Với thermostat Matter Thread, bài toán này được đơn giản hóa. Một thiết bị duy nhất có thể kết nối vào nhiều chuẩn cổng HVAC khác nhau, sau đó xuất toàn bộ máy lạnh lên cùng một giao diện Matter. Người dùng chỉ cần mở ứng dụng Apple Home, Google Home hay Alexa là đã có thể điều khiển mọi điều hòa trong nhà, bất kể thương hiệu.
Trong các công trình văn phòng, khách sạn hay tòa nhà thương mại, giải pháp này còn giúp giảm chi phí thiết bị và tiết kiệm thời gian triển khai. Thay vì cấu hình nhiều hệ thống rời rạc, toàn bộ HVAC từ nhiều hãng được đồng bộ trên một nền tảng duy nhất. Nhờ tính năng mesh của Thread, hệ thống cũng ổn định hơn và dễ mở rộng khi bổ sung thêm máy lạnh mới.
Thermostat Matter over Thread có thay thế được thermostat truyền thống?
Thermostat truyền thống vốn được thiết kế riêng cho từng hãng điều hòa, dựa trên cổng nối dây và giao thức nội bộ khác nhau. Điều này khiến mỗi công trình đa thương hiệu phải lắp nhiều loại thermostat khác nhau, gây phức tạp và tốn chi phí.
Còn về Thermostat Matter Thread, về mặt trải nghiệm, người dùng chỉ thấy một giao diện thống nhất trên các nền tảng Smarthome như Apple Home, Google Home hay Alexa, với đầy đủ chức năng: bật/tắt, thay đổi nhiệt độ, chuyển chế độ, điều chỉnh quạt.
Ở tầng kỹ thuật, thermostat này được trang bị nhiều chuẩn truyền thông vật lý để nối dây trực tiếp với từng dòng máy lạnh. Với Daikin, nó sử dụng P1/P2; với Mitsubishi, là CN105; với Panasonic, R1/R2; với Gree hoặc Midea, là CN2 hoặc CN20. Dù khác biệt ở lớp cổng dây và điện áp, toàn bộ tín hiệu đều được dịch sang ngôn ngữ Matter trước khi hiển thị.
Xu hướng chuẩn hóa HVAC với Matter Thread tại KNXStore
Trong giai đoạn hiện tại, thermostat Matter Thread đóng vai trò cầu nối. Phía sau, nó vẫn hiểu các chuẩn dây khác nhau của Daikin, Mitsubishi, Gree, Midea... nhưng phía trước, tất cả tín hiệu được đưa về một giao diện Matter duy nhất. Điều này giúp các công trình không còn bị giới hạn bởi sự phân mảnh thương hiệu, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai khi máy lạnh hỗ trợ Matter native trở nên phổ biến.
Tại KNXStore, chúng tôi coi Matter Thread là một mảnh ghép quan trọng, bổ sung cho hệ sinh thái Smarthome vốn đã mạnh về KNX, DALI và Casambi. Việc chuẩn hóa HVAC qua Matter Thread sẽ giúp các giải pháp Smarthome tại Việt Nam đơn giản hơn trong triển khai, tiết kiệm chi phí bảo trì và quan trọng nhất là mang lại trải nghiệm liền mạch cho người dùng, bất kể họ đang sử dụng điều hòa của thương hiệu nào.